Chính thức điều chỉnh lịch phà Cát Bà phục vụ du lịch

Từ ngày 09/06/2025, tuyến phà Đồng Bài – Cái Viềng nối liền đất liền Hải Phòng và đảo Cát Bà chính thức được điều chỉnh khung giờ hoạt động, áp dụng liên tục đến hết 31/08/2025. Đây là động thái được Sở Giao thông Vận tải Hải Phòng phối hợp cùng UBND huyện Cát Hải triển khai nhằm giảm tải áp lực đi lại trong mùa du lịch cao điểm, đồng thời tăng cường năng lực phục vụ và tính linh hoạt cho hành trình của du khách cũng như người dân địa phương.

Cụ thể, tuyến phà này sẽ có tổng cộng 26 chuyến mỗi ngày, khởi hành từ 05h00 sáng tại đầu bến Cái Viềng và kéo dài đến 17h30 chiều. Chiều ngược lại, từ Đồng Bài về Cát Bà, bắt đầu từ 05h30 đến 18h00, với tần suất 30 phút một chuyến.

Việc điều chỉnh lịch chạy phà diễn ra trong bối cảnh du lịch Cát Bà đang bước vào giai đoạn cao trào của năm. Chỉ tính riêng 5 tháng đầu 2025, đảo đã đón hơn 1,1 triệu lượt khách, tăng gần 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, phần lớn du khách đến từ các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là Hà Nội, Quảng Ninh và Hải Dương, có xu hướng chọn các chuyến đi ngắn ngày, 2 đến 3 ngày cuối tuần. Lưu lượng đổ dồn về đảo vào sáng thứ Bảy và chiều Chủ nhật khiến hệ thống giao thông từng nhiều lần rơi vào tình trạng quá tải, ghi nhận thời gian chờ phà có lúc kéo dài tới hơn 2 tiếng.

Việc điều chỉnh giờ chạy không phải là giải pháp tức thời, mà nằm trong kế hoạch nâng cấp tổng thể hệ thống hạ tầng giao thông phục vụ du lịch khu vực đảo Cát Bà. Trước đó, thành phố Hải Phòng đã phê duyệt dự án cải tạo bến phà Đồng Bài và Cái Viềng với tổng mức đầu tư hơn 98,5 tỷ đồng, tập trung vào nạo vét luồng, mở rộng diện tích nhà chờ, làm lại đường dẫn, bãi xe, cũng như tăng độ an toàn cho mũi tàu cập bến. Một phần hạng mục đã được bàn giao đưa vào sử dụng từ tháng 4 để kịp đón khách du lịch mùa hè, phần còn lại dự kiến hoàn thành vào tháng 9/2025.

Theo phản ánh từ phần lớn khách du lịch, thời gian chờ đợi để lên phà luôn nằm trong top các vấn đề ảnh hưởng đến trải nghiệm của khách du lịch tới Cát Bà. Những ngày lễ như 30/04 hay dịp hè, dù đã tăng chuyến, các bến vẫn quá tải. Không ít phản hồi cho thấy du khách đã phải xếp hàng từ 04h sáng tại đầu bến Đồng Bài để có thể lên được phà trước 08h. Trên các nhóm cộng đồng Facebook, nhiều bình luận nhấn mạnh rằng khoảng cách từ trung tâm thành phố Hải Phòng đến bến phà chỉ hơn 30 phút chạy xe, nhưng tổng thời gian di chuyển có thể kéo dài gấp ba nếu không tính toán đúng giờ xuất phát.

Về mặt chi phí, tuyến phà Đồng Bài – Cái Viềng vẫn duy trì mức giá ổn định, dao động từ 10.000 đồng cho khách đi bộ, 45.000 đồng cho xe máy, khoảng 190.000 đến 330.000 đồng cho ô tô dưới 9 chỗ, tùy vào khung giờ và trọng tải. Với xe tải, giá vé từ 370.000 đến 650.000 đồng, được cho là hợp lý khi so với mức giá trên tuyến Tuần Châu – Gia Luận do tỉnh Quảng Ninh quản lý. Tuy nhiên, trong mùa cao điểm, khi cung không đủ cầu, không ít trường hợp các chủ phương tiện phải chờ nhiều giờ liền hoặc chuyển sang lựa chọn dịch vụ khác giá cao hơn gấp ba lần để đảm bảo lịch trình.

Trong bối cảnh áp lực tăng trưởng du lịch ngày càng rõ rệt, việc duy trì tuyến vận chuyển công cộng như phà truyền thống có vai trò đặc biệt quan trọng. Không chỉ phục vụ du khách, tuyến này còn đảm bảo giao thương và tiếp tế hàng hóa cho hàng nghìn cư dân sinh sống trên đảo. Nếu chỉ dựa vào các phương tiện du lịch cao cấp như cáp treo hay tàu cao tốc, bài toán chi phí, tính bền vững và công bằng trong tiếp cận dịch vụ sẽ trở nên mất cân bằng. Phà vì thế vẫn là “xương sống” trong hệ thống giao thông kết nối đảo và đất liền, và việc điều chỉnh lịch chạy là một trong những biện pháp điều tiết hợp lý, phù hợp với nhịp sinh hoạt của người dân lẫn hành vi di chuyển của du khách.

Tuy nhiên, việc điều chỉnh lịch phà dù đã mang lại những cải thiện đáng kể, vẫn chưa thể giải quyết triệt để vấn đề ách tắc vào khung giờ cao điểm. Một trong những lý do là thiếu hệ thống phân luồng, dự báo và điều phối thông minh tại bến. Việc tất cả hành khách đổ dồn vào khung giờ từ 08h đến 10h sáng và 15h đến 17h chiều dẫn tới tình trạng ùn tắc cục bộ. Hiện chưa có cơ chế đặt vé trước hoặc giới hạn số lượng phương tiện tại từng khung giờ, khiến việc phân bổ chuyến đi gần như hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức cá nhân và sự chủ động từ du khách.

Hơn nữa, vẫn tồn tại một khoảng trống trong truyền thông về lịch chạy phà đến người sử dụng. Nhiều người vẫn dựa vào thông tin cũ, hoặc không cập nhật kịp thời từ các kênh chính thống. Dù Sở Giao thông đã công bố lịch mới trên website và một số báo lớn, nhưng hiệu quả truyền thông đến nhóm du khách đại chúng còn hạn chế, đặc biệt là nhóm khách ngoại tỉnh, người cao tuổi hoặc những người ít tiếp cận công nghệ. Điều này khiến hiệu quả chính sách chưa được phát huy tối đa, dẫn đến việc khung giờ thấp điểm vẫn ít người đi, trong khi giờ cao điểm vẫn quá tải.

Một yếu tố khác cần lưu tâm là sự thiếu đồng bộ giữa các hình thức vận chuyển đến Cát Bà. Tuyến Tuần Châu – Gia Luận do tỉnh Quảng Ninh quản lý vẫn vận hành song song, nhưng thời gian chạy và lịch trình không tương thích với hệ thống của Hải Phòng. Điều này tạo ra tình trạng chồng lấn và phân tán dòng khách, khiến nhiều du khách bối rối khi chọn tuyến. Trong khi đó, tuyến cáp treo Cát Hải – Phù Long, dù hiện đại và nhanh chóng, lại không kết nối trực tiếp với phương tiện cá nhân, do đó chưa thể thay thế phà cho nhu cầu mang theo ô tô hoặc xe máy.

Để tối ưu hiệu quả của lịch chạy phà mới, nhiều chuyên gia đề xuất cần tích hợp hệ thống vé điện tử cho phép khách chủ động đặt chỗ, chọn giờ, thanh toán từ xa và được cảnh báo khi bến quá tải. Đây là giải pháp đã được nhiều cảng quốc tế áp dụng, vừa giúp giảm thời gian xếp hàng, vừa tăng tính minh bạch và kiểm soát lưu lượng. Song song với đó, cần có hệ thống bảng thông tin điện tử tại bến, kết hợp với ứng dụng di động hiển thị trực tiếp thời gian chuyến tiếp theo, số lượng chỗ còn trống và ước tính thời gian chờ.

Bên cạnh giải pháp công nghệ, sự phối hợp giữa các đơn vị vận hành phà, cơ quan quản lý giao thông và đơn vị du lịch cũng đóng vai trò quan trọng. Lịch chạy cần được cập nhật linh hoạt theo thời tiết, mật độ phương tiện và dòng khách thực tế từng ngày. Việc bố trí thêm phà dự phòng vào dịp cuối tuần hoặc lễ dài ngày là cần thiết để giảm áp lực đột biến. Đồng thời, cần có giải pháp hỗ trợ cho nhóm du khách đặc thù như người cao tuổi, trẻ nhỏ hoặc người khuyết tật trong việc lên xuống phà, nhất là vào giờ đông.

Nhìn từ góc độ dài hạn, thay đổi lịch chạy phà không chỉ đơn thuần là giải pháp giao thông, mà là bước chuyển mình về tư duy phát triển hạ tầng du lịch của thành phố Hải Phòng và huyện Cát Hải. Trong bối cảnh du lịch nội địa đang tăng trưởng mạnh mẽ, Cát Bà cần một hệ thống tiếp cận hiệu quả, bền vững, và mang tính nhân văn. Việc đầu tư vào phà, một phương tiện có vẻ truyền thống nhưng đầy tiềm năng là một cách để duy trì cân bằng giữa tốc độ phát triển và chất lượng trải nghiệm.

Đây cũng là lời nhắc rằng, phát triển du lịch không thể chỉ dựa vào những gì mới và hiện đại, mà cần sự đầu tư đồng bộ cho cả những mắt xích cơ bản nhưng thiết yếu. Một hành trình đến Cát Bà không bắt đầu từ khi đặt chân lên đảo, mà bắt đầu từ khi người khách bước lên phà, nơi mà nếu được tổ chức tốt, có thể trở thành một phần trải nghiệm đáng nhớ, chứ không phải rào cản trong chuyến đi. Việc điều chỉnh lịch chạy phà từ 09/06/2025 vì vậy không chỉ giải quyết bài toán mùa cao điểm, mà còn đặt nền móng cho một tương lai vận tải du lịch hiệu quả, khoa học và mang tính cộng đồng cao hơn.