Biển Cà Ná - Khúc ru tình của nắng gió miền trung

Biển Cà Ná nằm nép mình giữa núi non và đại dương như một đóa hoa lặng lẽ khoe sắc dưới nắng miền Trung. Ngay từ âm vang của cái tên, nơi đây đã gợi nên điều gì đó thật mộc mạc và gần gũi, như một khúc dân ca thầm thì theo từng con sóng. Trong nhịp sống hối hả của thời đại, Cà Ná giống như một vùng đất nằm ngoài thời gian, chỉ dành cho những ai đủ nhẹ lòng để lắng nghe điều bình yên.

Tọa lạc trên cung đường ven biển quốc lộ 1A thuộc huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận, biển Cà Ná hiện ra như một dải lụa xanh trải dài suốt 10km, được ôm trọn bởi những triền núi đá dựng đứng bên một bên và mặt nước trong veo bên kia. Có những buổi sáng sớm, khi sương còn mơ màng giăng mỏng trên mặt biển, Cà Ná trông như một vùng cổ tích bị lãng quên, nơi mây trắng lơ đãng lướt qua những mỏm đá nhấp nhô, còn ánh nắng thì rơi xuống mặt nước như rắc nhẹ một lớp mật ong. Tiếng sóng nơi đây không ồn ào mà mềm mại như lời ru, hòa vào tiếng gió thổi qua những rặng phi lao cao vút, tạo nên một bản giao hưởng chỉ có thể lắng nghe bằng sự tĩnh lặng trong tâm hồn.

Tên gọi "Cà Ná" bắt nguồn từ tiếng Chăm cổ, mang nghĩa là đá ngầm, phản ánh đúng đặc trưng địa hình nơi này. Dưới làn nước trong xanh là những khối đá uốn lượn như mình cá, nơi sinh sống của bao loài sinh vật nhỏ bé. Truyền thuyết xưa kể rằng, vùng đất này từng là nơi thần biển dừng chân, để lại dấu vết bằng những tảng đá kỳ lạ hình cánh tay, hình chiếc ngai, mà đến giờ dân chài vẫn còn truyền nhau câu chuyện về “những tảng đá biết giữ lời nguyền”.

Biển Cà Ná có dáng dấp của một giấc mơ thanh thản. Mỗi buổi chiều, mặt trời hạ thấp bên mép sóng, quét một lớp vàng cam lên mặt nước rồi tan chậm như một giọt màu lan vào bức tranh lớn. Cảnh tượng ấy khiến đôi mắt bất chợt dừng lại, bàn tay muốn đặt máy ảnh xuống, và lòng chỉ muốn đứng yên. Mọi hình ảnh, âm thanh, hương vị dường như hòa tan trong khoảnh khắc đó, nơi không còn thời gian mà chỉ còn cảm giác. "Chạm sóng Cà Ná, chạm vào miền lặng yên", câu nói ấy không hề cường điệu.

Gần biển là làng chài nhỏ, nơi vẫn giữ nguyên nhịp sinh hoạt như từ bao đời trước. Thuyền rẽ sóng ra khơi khi mặt trời còn ngái ngủ, lưới tung nhẹ tay trong tiếng vỗ về của gió. Những chiếc thúng tròn, những cánh buồm bạc màu, những chiếc ghe vẽ hình rồng phượng… tất cả như một phần của ký ức làng biển còn sống mãi giữa đời thực. Có những đêm, tiếng gõ nhịp tay vào mạn thuyền lẫn trong tiếng ru con, tạo nên thanh âm vừa thực vừa mộng.

Thời điểm từ tháng 5 đến tháng 8 là lúc Cà Ná khoe trọn vẻ dịu dàng. Mặt biển tĩnh lặng như một tấm lụa, bầu trời cao và trong, ánh nắng trải đều không gay gắt. Những cơn gió khẽ khàng như bàn tay mát dịu luồn qua vai áo, mang theo mùi mặn thoảng nhẹ rất riêng. Khi đi dọc theo con đường sát biển, từng khúc cua mở ra một bức tranh mới, có khi là dãy đá phủ rêu xanh như nhung, có khi là bãi cát mịn óng ánh dưới nắng sớm. Lắng nghe sóng thì thầm, nhìn con cua cát nhón chân chạy trốn vào hang, mọi ưu phiền cũng như tan ra giữa nắng gió.

Chuyến đi đến Cà Ná cũng chính là một phần của hành trình cảm xúc. Từ các thành phố lớn, có thể đến ga Tháp Chàm bằng tàu hỏa, sau đó tiếp tục rong ruổi về phía biển bằng xe máy hoặc ô tô. Cung đường ven biển được ví như một thước phim quay chậm, nơi gió biển đùa qua mái tóc và những triền núi uốn mình theo nhịp sóng. Những ai từng đi đoạn đường này đều nhớ mãi cái cảm giác tự do len lỏi qua từng khúc quanh, cái mặn nồng len vào cổ áo, và cái khoảnh khắc khi biển hiện ra bất ngờ sau dốc núi, xanh đến nghẹn lời.

Ẩm thực nơi đây mang trọn vị mặn mòi của biển. Mực một nắng là món ăn mà Cà Ná dành riêng cho những người biết thưởng thức. Loài mực tươi nhất được đem phơi trong vài giờ nắng sớm để giữ được độ ngọt và mùi thơm tự nhiên, nướng sơ trên bếp than là đã đủ đánh thức mọi giác quan. Có cả gỏi ốc bươu trộn xoài xanh, cháo cá mú với lá é rừng, hay nước mắm nguyên chất sóng sánh trong từng giọt như chất vàng lỏng của biển cả. Trên bàn ăn đơn sơ ven sóng, người ta không cần nhiều lời, chỉ cần mùi vị và gió biển là đủ để thấy ấm lòng.

Gần khu vực biển có những phiến đá in dấu vết gốm vỡ của người Chăm xưa, những mảnh vỡ kỳ lạ không trùng khớp với bất kỳ hoa văn hiện đại nào, được sóng đánh dạt lên sau những cơn bão lặng. Người dân nơi đây vẫn tin rằng đó là dấu tích của một thương cảng cổ từng giao thương sầm uất, nay đã bị vùi sâu dưới lớp cát, chỉ thỉnh thoảng lộ ra như lời nhắc nhở về một thời vang bóng. Cũng có câu chuyện kể về tảng đá hình rùa ở mũi phía nam Cà Ná, mà dân chài xem như vị thần giữ biển, mỗi lần ra khơi đều phải chạm nhẹ vào bề mặt đá như một cách gửi gắm niềm tin.

Vẻ đẹp của Cà Ná không cần đến những lớp sơn phết phù phiếm hay khung cảnh được dàn dựng. Nơi đây đẹp vì giữ nguyên được nhịp thở thật của biển, của người, của tự nhiên. Những khung cảnh không tên, một chiếc võng mắc giữa hai cây dừa, một cụ già vá lưới dưới mái hiên, một em bé đuổi theo con diều giấy, là những khoảnh khắc không thể mua được, chỉ có thể cảm nhận bằng tâm hồn rộng mở.

Khi màn đêm buông xuống, cả vùng biển như được phủ một lớp chăn mềm màu tím than. Từ xa, những chiếc thuyền câu bật đèn dầu, thắp sáng mặt biển bằng những đốm vàng nhỏ như sao rơi. Gió thổi qua, mang theo âm thanh của sóng và của thời gian. Trên mỏm đá cuối làng, ai đó đứng lặng nhìn ra khơi. Không nói, không nghĩ, chỉ đơn giản là để trái tim mình lênh đênh cùng sóng nước.