Hà Tiên đẹp mê hồn với biển xanh và núi đá kỳ ảo

Hà Tiên là một thành phố nhỏ nằm chênh vênh ở tận cùng phía Tây Nam Tổ quốc. Nơi ấy, trời không quá cao, biển không quá xa, mây thường sà xuống chạm nhẹ vào đỉnh núi rồi tan ra trong sương sớm như một giấc mơ chưa kịp kể. Vừa đặt chân đến, mọi giác quan như được khơi mở. Mùi nước mắm trong gió, vị ngọt nhẹ của hải sản nướng bay thoảng theo khói chiều, tiếng sóng vỗ lăn tăn vào vách đá... tất cả khiến lòng người bất giác chậm lại, muốn lặng đi một nhịp để lắng nghe nơi này bằng cả trái tim.

Hà Tiên không ồn ào, chẳng cố gây ấn tượng. Nó âm thầm vẽ ra từng lát cắt của tự nhiên, văn hóa và lịch sử như cách một nghệ nhân thêu từng mũi chỉ lên nền lụa. Từ Mũi Nai, nơi biển dịu dàng uốn cong theo chân núi, ánh nắng sớm dội xuống từng con sóng nhấp nhô khiến mặt biển ánh lên sắc bạc. Trên bãi cát mịn như tơ, dấu chân trẻ con và người già hòa lẫn vào nhau, gợi lên nhịp sống vừa xưa cũ vừa an nhiên. Ngư dân buông lưới trở về, những mái chèo khua nhẹ tạo thành thứ âm thanh đặc trưng chỉ có ở vùng biển này như tiếng thì thầm của đất và trời.

Rẽ qua Thạch Động, một khối đá sừng sững chọc lên bầu trời với hình thù như cổ tích, bóng động in xuống nền cỏ xanh tạo cảm giác siêu thực. Từng nhũ đá rủ xuống, rêu phủ mờ trong ánh sáng chập chờn hắt từ khe đá cao, đưa người ta trở về huyền thoại Thạch Sanh, nơi chàng mở đường vào lòng hang cứu công chúa. Câu chuyện xưa bỗng hiện ra không phải qua lời kể mà qua chính hơi ẩm, ánh sáng và sự tĩnh lặng kỳ lạ đến rợn người trong lòng động.

Hà Tiên không thiếu núi, nhưng những ngọn núi ở đây không cao lớn hùng vĩ kiểu Tây Bắc mà nhỏ nhắn, mềm mại như nét vẽ của một bức tranh thủy mặc. Núi Đá Dựng nằm tựa lưng vào rừng cây, có hơn ba mươi hang động tự nhiên chồng lên nhau, thông với nhau bằng những lối đi quanh co như mê cung. Có nơi gió thổi qua khe đá tạo thành tiếng vi vu tựa tiếng tiêu. Có nơi ánh sáng chiếu xuống đúng một điểm nhỏ, phản chiếu lên vách đá hình mặt người khiến người dân gọi đó là hang gương soi.

Ở phía đối diện, Núi Tô Châu lại như nàng thiếu nữ đứng bên bờ nước soi mình xuống dòng Đông Hồ lặng lẽ. Vào những buổi chiều lộng gió, từ trên đỉnh nhìn xuống, hồ như chiếc gương lớn ôm trọn cả vùng trời vào lòng. Nơi này từng được ví là tiểu Tây Hồ của phương Nam không bởi quy mô mà bởi cái chất thi sĩ, cái dáng u hoài khiến lòng người dễ mộng tưởng.

Rời núi, men theo con đường đá dẫn ra biển, Hòn Phụ Tử lặng lẽ đứng chờ. Hòn đá lớn, hòn đá nhỏ như hình ảnh người cha và đứa con bên nhau giữa biển trời mênh mông. Nhiều năm trước, một cơn bão lớn đã xô đổ hòn đá cha, chỉ còn hòn con đơn độc khiến câu chuyện về lòng trung nghĩa càng thêm xót xa. Dù vậy, nơi đây vẫn là biểu tượng của Hà Tiên không phải vì hình hài nguyên vẹn mà vì tình cảm và ký ức mà nó lưu giữ.

Có một điều ít người biết là dòng họ Mạc từng chọn Hà Tiên làm nơi xây dựng thương cảng và phát triển vùng đất biên giới này từ thế kỷ mười tám. Mạc Cửu, vị khai trấn công thần, không chỉ để lại di tích mà còn để lại cả một nền văn hóa giao thoa giữa Việt Hoa Khmer. Những vết tích còn sót lại tại đình Thành Hoàng và lăng Mạc Cửu không chỉ kể chuyện người xưa mà còn nhắc nhớ một giai đoạn lịch sử từng sống động như máu thịt.

Vào mỗi độ xuân sang, lễ hội tại đình diễn ra với tiếng trống hội vang vọng, rước sắc thần trong ánh mắt háo hức của bao thế hệ. Đó không đơn thuần là nghi lễ mà là cách người Hà Tiên gìn giữ căn tính, nhắc nhở con cháu về sự khởi nguồn, về lòng biết ơn, về một Hà Tiên không chỉ của hiện tại.

Nếu dành một đêm ở đây, hãy tìm đến chợ đêm Hà Tiên khi những chiếc đèn lồng bắt đầu được thắp sáng. Mùi hải sản nướng, vị chua cay của mắm cà xỉu, âm thanh chộn rộn của khách du lịch và người địa phương hòa vào nhau tạo nên một bản hòa tấu sống động. Trong góc nhỏ, cô bán hàng Khmer cười hiền, tay thoăn thoắt gói xôi xiêm trong lá chuối. Mỗi miếng xôi là một lát cắt của văn hóa vừa ngọt bùi, vừa đậm chất phương Nam.

Có một điều kỳ lạ là người dân nơi đây tin rằng nếu thả một ước nguyện vào giếng Tiên bên trong Thạch Động, điều ước ấy sẽ theo gió bay đến trời cao. Không ai dám khẳng định, nhưng ai cũng một lần thử như cách người ta vẫn tin vào điều tốt đẹp trong những điều giản dị nhất.

Thời điểm đẹp nhất để tìm đến Hà Tiên là khi mùa khô bắt đầu từ tháng mười hai đến khoảng tháng tư. Những cơn mưa đã rút lui, để lại nền trời trong xanh, mặt biển êm đềm như tấm thảm lụa xanh thẳm trải dài vô tận. Buổi sáng nắng lên chậm rãi, buổi chiều hoàng hôn rớt trên mái nhà cũ, đêm xuống mát dịu, vừa đủ để thả bước trên con đường lát gạch ven biển mà không cần vội vàng.

Từ thành phố lớn, có thể đến Hà Tiên bằng xe khách đêm, giấc ngủ nhẹ đưa thẳng đến vùng đất biên thùy. Đến nơi, hãy thuê một chiếc xe máy để chủ động khám phá bởi Hà Tiên đẹp không chỉ ở điểm đến mà ở cả hành trình. Những con đường ven biển uốn lượn, băng qua các làng chài, hàng cây nghiêng ngả theo gió sẽ khiến mỗi cung đường trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức.

Nếu muốn khám phá thêm, từ Hà Tiên có thể xuống thuyền ra đảo Hải Tặc một quần đảo nhỏ vẫn giữ được vẻ hoang sơ hiếm có. Nơi này từng là nơi ẩn náu của những băng cướp biển nhiều thế kỷ trước và đến nay người dân vẫn truyền tai nhau câu chuyện về kho báu chưa được tìm thấy dưới lòng đất. Một nét kỳ bí xen giữa vẻ yên bình khiến đảo nhỏ này vừa thơ mộng vừa khơi gợi trí tưởng tượng của bất cứ ai đặt chân tới.

Ẩm thực Hà Tiên giống như một bản giao hưởng giữa biển và đất liền. Xôi xiêm thơm lừng dẻo quánh, hủ tiếu hấp đầy đặn, bún kèn ngậy vị nước cốt dừa, ốc giác giòn sần sật, cà xỉu ăn kèm rau sống và nước mắm me... mỗi món ăn mang theo cái tình cái hồn của người miền biển. Không phải cao lương mỹ vị nhưng lại là hương vị mà một khi đã thử người ta sẽ nhớ mãi không thôi.

Hà Tiên không đòi hỏi sự cầu kỳ, không cần công trình tráng lệ hay những lễ hội ồn ào. Nó đẹp theo cách lặng lẽ như ánh trăng trên mặt nước, như cánh chim lướt qua vạt núi khi hoàng hôn đổ bóng. Nơi ấy là ngưỡng cửa giữa quá khứ và hiện tại, giữa mộng và thực, giữa cái đẹp nguyên sơ và chiều sâu văn hóa.

Một thành phố nhỏ ở tận cùng bản đồ nhưng lại mở ra một vũ trụ đầy cảm xúc. Nơi ấy, người ta không chỉ đến để chụp vài tấm ảnh rồi vội vã rời đi. Người ta đến để lắng nghe, để cảm nhận và để nhớ.